Hoe werkt een compressor?

Hoe werkt een compressor?

Je vraagt je af "Wat is een compressor"? De werking van de compressor is om lucht van buiten om te zetten in samengeperste perslucht. De zuiger van de compressor pompt lucht uit de omgeving in het drukvat. Hierdoor ontstaat perslucht met de gewenste druk, waardoor jij jouw werkzaamheden kan uitvoeren. Pneumatische apparatuur, welke worden gebruikt door bijvoorbeeld de doe-het-zelver, werken op perslucht. Maar wat en hoe doet een compressor dit nu precies? Hoe werkt een compressor? Om hier antwoord op te krijgen zal deze blog een verdieping geven over de werking van de compressor.

  1. Wat doet een compressor?
  2. Hoe werkt de compressor?
    1. Wat is de werking van een verbrandingsmoter en waarom zou ik deze kiezen boven een elektrische?
    2. Waarom zijn er olie en olievrije compressoren?
    3. Hoe werkt een reduceerventiel?
    4. Wat is een drukschakelaar?
    5. Kan ik alle compressoren aansluiten op 230 volt?
  3. Onderhoud aan de compressor
    1. Condens en Luchtfilter
    2. Olievrije compressoren
    3. Compressoren op olie
    4. Compressoren met vliegwiel
  4. Hoe werk je met een compressor?
    1. Uitpakken
    2. Wielen en trillingdemper monteren
    3. Olie controleren en transportdop verwijderen
    4. Luchtfilter monteren
    5. Aan- en uitzetten
    6. Twee luchtkoppelingen met reduceerventiel
    7. Aansluiten van een luchtslang
    8. Compressor ontluchten na gebruik

1. Wat doet een compressor

Een compressor heeft als functie om buitenlucht te comprimeren tot geperste lucht. Perslucht wordt voor diverse werkzaamheden gebruikt, hierbij kun je denken aan verfspuiten of banden oppompen. Perslucht bestaat uit allemaal luchtmoleculen, welke bij het samenpersen sneller gaan bewegen. Wanneer de luchtmoleculen worden vrijgelaten, vliegt de lucht eruit. Een mooie vergelijking is de ballon. Wanneer er lucht in de ballon blaast, wordt de lucht gecomprimeerd. Hierdoor blaast de ballon op. Zodra de ballon los vliegt, vliegt de ballon weg door de opgebouwde druk.

2. Hoe werkt de compressor?

De lucht wordt aangezogen door een ingebouwde zuiger in de compressor pomp. De zuiger gaat op en neer en bouwt hierdoor luchtdruk op. Er zijn compressoren met één cilinder, maar ook compressoren met twee cilinders. Twee cilinder compressoren pompen lucht sneller in het drukvat. De buitenlucht wordt door de zuiger naar binnengetrokken en getransporteerd naar de compressiekamer. Via de compressiekamer wordt de perslucht opgeslagen in het drukvat.

Airpress ballon
Werking van een zuiger compressor

De pomp van de compressor bestaat uit de volgende onderdelen:

  • Cilinder;
  • Zuigerveren;
  • Drijfstang;
  • In- en uitlaat kleppen;
  • Krukas;
  • Zuiger
  • Cilinderkop
  • Aanzuig/luchtfilter

In de zuigerpomp zitten twee kleppen, de aanzuigklep en de persklep. Deze kleppen gaan om en om open bij een slag. Als de zuiger naar achteren gaat, gaat de aanzuigklep open en stroomt lucht van buiten af de cilinder in. Dit heet de zuigslag. Wanneer de zuiger weer naar voren gaat, sluit de aanzuigklep en opent zich de persklep. Dit heet de persslag. De lucht wordt via deze klep in de buis gedrukt. Dit proces gebeurd steeds weer totdat de ketel vol is. Zo werkt een compresor.

Compressoren kunnen worden uitgevoerd in twee verschillende uitvoeringen, namelijk ééntraps of tweetraps. Bij ééntraps uitvoeringen hebben cilinders en zuigers dezelfde diameter en wordt de aangezogen lucht samengeperst in een kamer. Bij tweetraps compressoren zijn de zuigers en cilinders in diameter verschillend. Ook de werking hiervan is anders, want deze tweetraps compressoren zorgen ervoor dat de aangezogen perslucht eerst wordt voor gecomprimeerd tot 3 á 4 bar. Dit gebeurt in de lagedrukcilinder via de aanzuigklep naar de persklep. Daarna wordt de geperste lucht getransporteerd richting de inlaatklep van de hogedrukcilinder om vervolgens op de ingestelde einddruk te komen door verder gecomprimeerd te worden via de persklep.

Voordelen tweetraps compressoren
Betere kwaliteit perslucht
Minder storingsgevoelig
Hogere opbrengt per PK/KW
Hogere einddruk

Door de opgebouwde druk ontstaat hogedruk, welke wordt uitgedrukt in bar. Het aantal bar is afhankelijk van de compressor en varieert van 7 bar tot en met 14 bar. Bijvoorbeeld de Olievrije HLO 215-25 compressor. Deze is uitgerust met een 1 cilinder motor en bouwt maximaal 8 bar op.

Maximale bar Compressor serie
8 bar Blauwe serie / Basis lijn
10 bar Blauwe serie / Professionele lijn, Benzine serie en Groene serie
11 bar Groene serie
14 bar K-serie
HL 310-50 Groene compressor met vliegwiel

Ben je in een omgeving waar (veel) geluid niet gewenst is, maar heb je wel perslucht nodig? Denk hebben wij ook stille compressoren in ons assortiment. Zo kun je alsnog jouw werkzaamheden uitvoeren. De stille compressor wordt ook wel ‘low noise’ compressor genoemd.

Het toerental van deze compressoren is lager en om de pomp/motorunit is een speciale behuizing gemaakt. De behuizing is voorzien van geluidsisolatie. Hierdoor is de stille compressor stiller. De stille compressor is ook verkrijgbaar in de professionele serie voor kleine industriën.

Wij hebben ook v-snaar aangedreven compressoren. Hierbij zijn de pompen uitgerust met een vliegwiel, zoals bijvoorbeeld de Groene serie. Wanneer de elektromotor van deze machines gaat draaien, zal het vliegwiel d.m.v. de v-snaar overbrenging meedraaien zodat de pomp lucht gaat comprimeren. Het vliegwiel heeft tevens schoepen (koelvin) die ervoor zorgen dat de pomp koeling krijgt, en ook de gecomprimeerde perslucht wordt in de nakoeler en persleiding hierdoor gekoeld. Daarmee wordt de kwaliteit van de geperste lucht verbeterd.

Door de koelere lucht is niet alleen de kwaliteit beter, maar ook de levensduur van de machine is langer. Deze type compressoren worden vaak bij (kleine) industriële bedrijven ingezet. Bijvoorbeeld in de agrarische sector, autogarages en bij werkzaamheden waar minimaal 10 bar nodig is. Dit is afhankelijk van het model en type. De K-serie compressoren zijn bijvoorbeeld professionele compressoren gemaakt voor de industrie.

Waar moet je op letten bij schroefcompressoren? Klik hier voor meer informatie over de schroefcompressor.

Wat is de werking van een verbrandingsmoter en waarom zou ik deze kiezen boven een elektrische?

De onderdelen en de werking van de verbrandingsmotor komen overeen met de compressorpomp. Het verschil is dat deze motor nog is uitgerust met bougies en er brandstof door de zuiger stroomt. De werking is iets anders, omdat de 4-takt motor 4 slagen maakt, zie hieronder de werking:

Werking van een 4 takt motor
  1. Inlaatslag: Cilinder gaat naar beneden en zuigt lucht en de brandstof naar binnen bij benzinecompressoren. Bij diesel wordt alleen lucht naar binnen getrokken. De inlaatklep gaat open, terwijl de uitlaatklep dicht is.
  2. Compressieslag: Zuiger gaat naar boven, waardoor het gecomprimeerde mengsel van lucht en benzine in de benzinecompressor of de lucht in de dieselcompressor de verbranding start. Beide kleppen zijn dicht.
  3. Arbeidsslag: Er ontstaat een hoge druk en de zuiger gaat naar beneden door de druk. Bij benzine compressoren werkt dit doormiddel van een bougievonk. Bij dieselcompressoren wordt de diesel naar binnen gespoten. Beide kleppen zijn dicht.
  4. Uitlaatslag: Uitlaatklep gaat open en het gecomprimeerde mengsel wordt eruit gedrukt.

Het grote voordeel van de benzine compressoren is de mobiliteit. Deze compressoren worden ingezet in situaties waarbij er geen stroom in de buurt is. De diesel compressor is niet verplaatsbaar, omdat hier geen wielen onder gemonteerd zijn. Deze diesel compressor heeft dan wel een ander voordeel. Deze compressor kan stroom opwekken, zodat je met elektrisch gereedschap kunt werken.

Waarom zijn er olie en olievrije compressoren?

De compressoren worden gebruikt voor diverse toepassingen. Denk hierbij aan doe-het-zelf klussen, maar ook voor industriële toepassingen of zelfs voor mondhygiënisten. Waar je moet op letten om de juiste compressor uit te zoeken is terug te vinden in onze vorige blog.

Om het systeem optimaal te laten werken, wordt er speciale compressorolie gebruikt. De olie zorgt voor smering en koeling van de pomp en dat daarmee het systeem soepel blijft draaien. Omdat de olie vuil en metaaldeeltjes opneemt is het belangrijk de olie tijdig te vervangen.

Echter zijn er ook compressoren die zuivere perslucht moeten leveren, dit betekent dat er geen olie in de perslucht aanwezig mag zijn. Wanneer je minder onderhoud aan de compressor wilt, zijn de olievrije compressoren ideaal. Om het geheel soepel te laten verlopen, zijn de lagers afgedicht. Hierdoor treedt er minder belasting op. Ook is de temperatuur lager wanneer de compressor in bedrijf is.

Hoe werkt een reduceerventiel?

Met het reduceerventiel kun je de juiste werkdruk instellen. Het reduceerventiel, ook wel drukregelaar genoemd, zorgt voor een constante druk. Een hogere toevoer aan druk wordt verlaagd naar de juiste waarde. In het reduceerventiel zit een klep, membraan en een veer waarmee de druk wordt geregeld. De klep wordt gecorrigeerd door het membraan en de veer wanneer je aan de draaiknop draait.

Reduceerventielen zijn verkrijgbaar in diverse soorten en maten. Bij aankoop van een reduceerventiel dien je rekening te houden met:

  • De aansluiting, wat de ingangsdruk is vanuit de compressor.
  • De hoeveelheid aan perslucht wat door het reduceerventiel moet in liters per minuut.
Reduceerventiel 1/4
Reduceerventiel 1/4" 12 bar met snelkoppeling

Het reduceerventiel is compact met een instelknop en manometer. Met de rode instelknop boven op het reduceerventiel stel je de hoeveelheid druk in. De manometer geeft aan hoeveel druk er is ingesteld.

Bepaalde compressoren hebben een reduceerventiel in combinatie met olie/waterreiniging (OR-combinatie). Het voordeel van deze combinatie is dat het water en olie scheidt van de perslucht. Dit gaat via de aftapkraan van het drukvat of via de OR-combinatie zelf. Zo gaat er schone en droge perslucht richting de pneumatische apparaten. Deze combinatie past op bepaalde modellen compressoren. Bijvoorbeeld bij de blauwe serie de LM/KM modellen en bij de groene serie HK/HL modellen.

Reduceerventiel reiniging combinatie met aftap
Reduceerventiel met reiniging combinatie

Wat is een drukschakelaar?

De drukschakelaar, ook wel pressostaat genoemd, is een belangrijk onderdeel in de compressor. Dit onderdeel schakelt de compressor in of uit bij een bepaalde druk. Wanneer de maximale druk is bereikt, schakelt de drukschakelaar de compressor uit en wanneer de inschakeldruk weer is bereikt zal de drukschakelaar de compressor weer laten pompen.

Blijft de compressor continu druk opbouwen? Of bouwt de compressor juist geen druk meer op? Dan is er een kans dat de drukschakelaar defect is. Bij vervanging moet je om het volgende denken:

  • Maximale druk van de compressor;
  • Thermische beveiliging (Alleen bij direct geschakelde compresoren op 400V (3 fasen);
  • Voltage 230V of 400 V.
Drukschakelaar Airpress
Drukschakelaar 400 V 1/4" 10 bar

Tip! Kijk ook eens bij compressor onderdelen. Hier vind je meer informatie over de drukschakelaar en andere onderdelen.

Kan ik alle compressoren aansluiten op 230 volt?

Er zijn veel compressoren welke aangesloten kunnen worden op het 230 volt (lichtnet). Maar er zijn ook compressoren welke meer vermogen vragen. Deze compressoren dienen op 400 volt aangesloten te worden (krachtstroom). Een voorbeeld hiervan zijn de professionele K-serie compressoren. Deze compressoren zijn uiterst geschikt voor de industrie. Denk er dus om bij de koop van jouw compressor of je de geschikte stroomaansluiting hebt.

3. Onderhoud aan de compressor

Compressoren hebben onderhoud nodig om in top conditie te blijven. Het is echter wel afhankelijk welke compressor jij in je bezit hebt. Elk type compressor is weer anders en vergt andere onderdelen.

Condens en Luchtfilter

Bij iedere compressoren dien je het condens water regelmatig af te tappen. Het beste is elke keer na gebruik van de compressor. Ook moet het luchtfilter regelmatig nagekeken worden. Na één jaar gebruik moet het luchtfilter vervangen worden. Bij intensief gebruik of sterke vervuiling zal dit mogelijk sneller moeten gebeuren.

Olievrije compressoren

In de olievrije compressoren hoeft, zoals de naam het al zegt, geen olie en vraagt dus minder onderhoud. Het enige onderhoud is condens regelmatig aftappen en het luchtfilter schoonmaken of vervangen.

Compressoren op olie

Zuigercompressor olie 1 l
Zuigercompressor olie 1 l

Bij oliegesmeerde compressoren dien je regelmatig het oliepeil te controleren. Wanneer er niet voldoende in zit moet dit bijgevuld worden.

Daarbij is het verstandig om de olie na een jaar gebruik of wanneer het er vervuild uitziet te vervangen. Dan houdt je de compressor in topconditie. Verder geldt hier hetzelfde over het luchtfilter en het condens aftappen.

De compressor zal langer meegaan wanneer je de juiste compressor olie gebruikt. Deze olie wordt ook gebruikt wanneer de machine uit de fabriek komt. Zorgt voor een snelle smering, schuimt niet, betrouwbare bescherming bij hoge temperaturen en de compressor heeft een langere levensduur.

Compressoren met vliegwiel

Naast olie, luchtfilter en het condens aftappen, moet je bij de compressoren met een vliegwiel regelmatig de V-snaar controleren. De spanning moet goed zijn om slijtage te voorkomen. Het beste is om dit maandelijks te controleren. Mocht de V-snaar namelijk slap worden, kan deze gaan slijten en gaat de prestatie van de machine achteruit. Het kan zelfs tot meer problemen en schade leiden. Mochten er een scheur inzitten, vervang dan zo snel mogelijk de V-snaar.

4. Hoe werk je met een compressor?

In deze blog gaan we ervan uit dat je een kleiner model zuigercompressor hebt gekocht.

De compressor is thuis ontvangen, en nu?!

Een compressor kan er ingewikkeld uitzien, maar een Airpress compressor is vrij eenvoudig te gebruiken. De doos moet even open, alle spullen eruit. Dan moeten de wielen en het luchtfilter (niet altijd nodig) erop gemonteerd worden. Bij oliegesmeerde compressoren moet het oliepeil nog even gecontroleerd worden. Daarna de slang in de koppelingen en blazen maar!

Uitpakken

De compressor zit altijd goed beschermd in de doos om de kans op transportschade zoveel mogelijk te beperken. Bij de lichtere modellen compressoren wordt de olie apart bijgeleverd, bij de wat zwaardere modellen zit de olie er al in. Vaak zit het luchtfilter in een zakje en worden de wielen apart bijgeleverd, deze dienen nog gemonteerd te worden.

Wielen en trillingdemper monteren

Bij elke compressor verschilt het monteren van de wielen en de trilling- of trillingsdempers wel een beetje, maar over het algemeen is het een vrij eenvoudige klus.

Bij de bout voor het wiel zitten 2 platte ringen, deze dienen zoals te zien in de video tegen het metaal aan te komen. Daarnaast moet er een open ring tegen de moer aan geplaatst worden (tussen de moer en de platte ring in) om te voorkomen dat de moer door trilling los komt. Met passende sleutels is de montage eenvoudig, gebruik één sleutel om de moer te fixeren en de andere om de bout vast te draaien.

In het voorbeeld gaat het maar om één trillingdemper, deze is gemakkelijk voorin in de houder te drukken. Bij andere modellen kunnen het er 2 zijn en dan worden deze vaak met een bout en moer gemonteerd.

Olie controleren en transportdop verwijderen

De compressor zit altijd goed beschermd in de doos om transportschade te voorkomen. Bij de lichtere modellen compressoren wordt de olie apart bijgeleverd, bij de wat zwaardere modellen zit de olie er al in. Vaak zit het luchtfilter in een zakje en worden de wielen apart bijgeleverd, deze dienen nog geïnstalleerd te worden.

In het carterhuis van de pomp moet olie. Als deze in een fles meegeleverd is, moet dit er voor ingebruikname van de compressor nog in gedaan worden. Mocht er geen fles met olie meegeleverd zijn, zit de olie al in de pomp maar controleer dit wel altijd voordat de compressor gebruikt gaat worden.

De vulopening, waar de transportdop zit, wordt duidelijk aangegeven met een waarschuwingslabel. Dit waarschuwingslabel kan verwijderd worden en de transportdop kan uit de opening getrokken worden.

Het bijvullen gaat vrij gemakkelijk, verwijder de transportdop en zorg ervoor dat er rustig gegoten wordt, eventueel kun je een trechter gebruiken om het iets gemakkelijker te maken.

Dit laatste dopje is de olievuldop / ontluchter. Deze is belangrijk omdat deze dop ervoor zorgt dat tijdens het draaien de olie er niet uit spat en de ontluchter zorgt ervoor dat het carter ontlucht wordt. Het dopje is vaak rood of zwart en wordt altijd apart bijgeleverd in een zakje (bij olie gesmeerde compressoren).

Luchtfilter monteren

Ook voor het gat van het luchtfilter zit een transportdop, om te voorkomen dat tijdens het transport er stof of ander materiaal in de compressor terecht komt. Deze is vrij gemakkelijk te verwijderen.

We hebben vele verschillende soorten luchtfilters, maar ze hebben allemaal één overeenkomende eigenschap, ze zijn ontzettend gemakkelijk te monteren. Op de luchtfilters zit een schroefdraad, deze is, nadat de transportdop verwijderd is, heel gemakkelijk in te schroeven. Sommige Airpress compressoren hebben twee cilinders, dan worden er ook twee luchtfilters bijgeleverd en moeten ze ook beide gemonteerd worden.

Compressor aan- en uitzetten

Op een Airpress zuigercompressor zit een drukschakelaar waarmee je de machine aanzet. Op onderstaande afbeelding kun je twee soorten drukschakelaars bekijken. De drukschakelaar die je aan de linkerkant ziet werkt doordat je de knop aantrekt. Je zet hem uit door de knop weer in te drukken. Het type aan de rechterkant werkt middels een draaiknop. Deze draait van links (uit) naar rechts (aan) en vice versa. Als de compressor zijn maximale druk (uitschakeldruk) bereikt heeft zorgt de drukschakelaar ervoor dat de compressor zichzelf uitschakelt. Komt de druk in de drukvat onder de inschakeldruk, dan gaat de compressor weer pompen. Dit verklaart ook waarom het de naam drukschakelaar draagt, en het geen aan-/uitknop genoemd kan worden.

Schakelaar die je aantrekt en indrukt.

Schakelaar die je draait.

Twee luchtkoppelingen met reduceerventiel

Op vrijwel alle zuigercompressoren van Airpress zitten universele snelkoppelingen zodat je luchtslangen met een Type Orion of Euro aansluiting kunt koppelen. Op een aantal van de Airpress compressoren zitten twee snelkoppelingen, de ene koppeling is direct aangesloten op het drukvat en is dus alleen maar te gebruiken met de druk die in het drukvat zit, de andere koppeling is de druk van te bepalen door aan het reduceerventiel te draaien (ook wel de gereduceerde druk). De luchtkoppeling met de maximale druk is vrijwel altijd te herkennen aan de koppeling met het veiligheidsventiel erbij (de rode dop met het ringetje eraan).

Zoals te zien op de linker manometer verandert de druk als er aan het reduceerventiel gedraaid wordt, de manometer aan de rechter kant geeft continu de maximale druk (de huidige druk in het drukvat) aan. Bij gebruik van compressor accessoires of persluchtgereedschap is een aangepaste werkdruk gewenst, bijvoorbeeld 6.2 bar. Doordat je met het reduceerventiel de gewenste werkdruk instelt, zal er nooit een hogere druk doorgelaten worden.

Aansluiten van een luchtslang

De laatste stap in het geheel is het daadwerkelijk gebruiken van de Airpress compressor. Zoals aangegeven zijn de snelkoppelingen universeel en kunnen dus luchtslangen met een type Orion of Euro aansluiting gemakkelijk gekoppeld worden door de slang er simpelweg in te drukken. Aan de andere zijde van de slang komt het gereedschap, wat ook gemakkelijk er in te drukken is. Het ontkoppelen van de luchtslang doe je door de huls van de luchtkoppeling op de compressor iets naar achteren te schuiven waardoor de luchtslang vrij komt om te ontkoppelen.

Compressor ontluchten na gebruik

Het is verstandig om de compressor na gebruik druk loos weg te zetten en het condenswater af te tappen. De pomp van de compressor zuigt lucht uit de omgeving aan. Lucht bevat water, en door het comprimeren van de aangezogen lucht blijft er na afkoeling in het drukvat condenswater achter. Als dit condenswater te lang in het drukvat blijft zitten dan krijg je roestvorming waardoor het drukvat van binnenuit aangetast wordt. Uiteindelijk zou dit in extreme vormen gevaarlijk kunnen zijn. Vocht in de perslucht kan schadelijk voor het persluchtgereedschappen zijn. Voor een optimale werking en langere levensduur van het persluchtgereedschap is het belangrijk dat er minder vocht in de perslucht zit. Ook zal je compressor vaker aanslaan als er veel condenswater in het drukvat zit, je heb hierdoor minder inhoud.



Related Products